سیاهچالهها مدتها است تخیل را مجذوب خود کردهاند، ولی اکتشاف را به چالش کشیدهاند. گرانش شدید آنها، بهقدری قویست که حتی نور نمیتواند از آن فرار کند و دیدن آنها را بسیار دشوار میکند. تقریبا یک قرن پس از اینکه دانشمندان احتمال وجود سیاهچالهها را پیشنهاد کردند، چند ابزار برای رصد آنها در اختیار داریم.
بنیاد ملی علوم ایالات متحده، رصدخانه موج گرانشی با تداخلسنج لیزری، تلسکوپ افق رویداد و آرایه میلیمتری بزرگ آتاکاما از محققانی که در حال مطالعه سیاهچالهها هستند، حمایت میکنند. سیاهچالهها همیشه چیزی برای شگفتزده کردن ما دارند. حقایقی که در ادامه درباره سیاهچالهها میخوانید، فقط بخش کوچکی از ویژگیهای عجیب این پدیده هستند. پس با ما همراه باشید.
احتمالا میلیونها سیاهچاله در کهکشان راه شیری وجود دارند که مثل ستارهها میچرخند، ولی نمیتوانیم آنها را ببینیم. سیاهچالهها نقطههای بسیار متراکمی از ماده هستند که با جرم باورنکردنی خود تار و پود فضازمان را خم میکنند.
این هیولاها تقریبا غیرقابلشناسایی هستند، مگر اینکه از اجرام فضایی تغذیه کنند یا ستارههای نزدیک را بهسمت خود بکشند. این یعنی ممکن است سیاهچالهای گرسنه بدون اینکه بدانیم در منظومه شمسی ما در حال چرخش باشد که البته بسیار بعید است.
اگر به سیاهچاله نزدیک شوید، به درون آن مکیده میشوید و هرگز نمیتوانید فرار کنید. هر چیزی که به سیاهچاله نزدیک شود، از ستارهای سرگردان گرفته تا فوتونهای نور، در آن گیر میافتد. دانشمندان این نقطه بدونبازگشت اطراف سیاهچاله را افق رویداد مینامند. نزدیکترین سیاهچاله شناختهشده به زمین در فاصله ۱۰۰۰ سال نوری قرار دارد، بنابراین نگران مکیده شدن به داخل آن نباشید.
میدان گرانشی سیاهچاله ستارهوار بسیار قوی است و در فواصل خیلی کوچک بسیار متفاوت عمل میکند. اگر با پا درون سیاهچاله بیافتید، پاهایتان بلافاصله خیلی بیشتر از سرتان کشیده میشوند و در نتیجه بهشدت کش میآیید. این کشش گرانشی شدید بهاصطلاح اثر اسپاگتی نامیده میشود.
دانشمندان معتقد هستند که چهار نوع سیاهچاله وجود دارد: نخستین، جرم ستارهای، جرم متوسط و کلانجرم.
تلسکوپ افق رویداد با پشتیبانی NSF اولین تصویر از سیاهچالهای به نام *M87 را در سال ۲۰۱۹ ثبت کرد. این سیاهچاله بزرگترین جرم شناختهشده را دارد که ۶.۵ میلیارد برابر جرم خورشید است.
| بیشتر بخوانید: سیاهچالهها + هر آنچه که باید بدانید |
در سال ۲۰۲۲، دانشمندان دومین تصویر ثبتشده از یک سیاهچاله را منتشر کردند که در مرکز کهکشان راه شیری قرار دارد و با نام قوس-*A شناخته میشود. ثبت تصویر سیاهچاله با همکاری بینالمللی امکانپذیر شد. دانشمندان تلسکوپهایی را از سراسر زمین بههم وصل کردند تا بهعنوان یک تلسکوپ فوقالعاده عمل کنند. نتیجه ثبت منطقه اطراف سیاهچاله و فضای خالی کاملا سیاه درون آن بود.
