آیا قصد دارید دوربین دوچشمی بخرید اما معنی اصطلاحهای مربوط به مشخصات آن را نمیدانید؟ کاملا درک میکنیم زیرا آنها بسیار دشوار هستند و گاهی نیاز به توضیح دارند. در این مقاله مشخصات دوربینهای دوچشمی را توضیح میدهیم تا انتخاب درستتری داشته باشید. پس با ما همراه باشید.
هر دوربین دوچشمی در قسمت توضیحات خود دو عدد دارد که علامت ضرب بین آنها قرار گرفته است. عدد اول ضریب بزرگنمایی را نشان میدهد. مثلا، ۴۲×۸ را در نظر بگیرید. در این مثال، ضریب بزرگنمایی ۸ است. یعنی وقتی جسمی در فاصله ۸۰ متری قرار دارد، با دوربین آن را در فاصله ۱۰ متری میبینید.
استفاده از بزرگترین ضریب بزرگنمایی ممکن وسوسه‌برانگیز است، ولی بهترین انتخاب نیست. به این دلیل که لرزش‌های دست نیز به‌همین اندازه بزرگتر و محسوس‌تر می‌شوند. وقتی تصویر بیش از حد تکان بخورد، مغز دیگر نمی‌تواند آن را نادیده بگیرد.
علاوه‌بر این، با ضریب بزرگنمایی خیلی زیاد نمی‌توانید روی چیزهایی که نزدیک هستند فوکوس کنید. در واقع نقطه فوکوس بسیار دور است. هنگام انتخاب دوربین دوچشمی حتما این نکته را در نظر داشته باشید. همچنین فراموش نکنید که مدلهای با ضریب بزرگنمایی بیشتر معمولا گران‌تر هستند. ضریب بزرگنمایی همچنین ارتباط مستقیمی با مردمک خروجی، ضریب گرگ و میش و روشنایی نسبی دارد.
| برای اطلاع از مقاله چرا اخترشناسان نگران دو تلسکوپ بزرگ هستند روی لینک کلیک کنید. |
عدد دوم در مثال ۴۲×۸ قطر عدسی شیئی را نشان میدهد. عدسی شیئی همان عدسی‌ست که در جلوی دوربین دوچشمی قرار دارد و نور از آنجا وارد میشود. هرچقدر این عدد بزرگتر باشد، عدسی بزرگتر است و نور بیشتری را دریافت می‌کند. اگر قصد دارید در تاریکی از دوربین دوچشمی استفاده کنید، مطمئن شوید که قطر عدسی آن به‌اندازه کافی بزرگ است تا تصویری روشن‌تر داشته باشید. فراموش نکنید دوربینهای دوچشمی با قطر زیاد معمولا بزرگتر هستند. ضریب بزرگنمایی و قطر عدسی شیئی برای محاسبه ضریب گرگ و میش، مردمک خروجی و روشنایی دوربین دوچشمی استفاده می‌شوند.
ضریب گرگ و میش عددی است که نشان میدهد در نور کم چقدر جزئیات میبینید. قانون این است که هرچقدر ضریب گرگ و میش بیشتر باشد، جزئیات بیشتری را در نور کم خواهید دید. دوربینهای دوچشمی با ضریب گرگ و میش زیر ۱۵ برای استفاده در روز مناسب هستند. در مقابل، مدلهای بالای ۱۵ معمولا در شرایط نور کم بهکار میروند.
ضریب گرگ و میش به این صورت محاسبه میشود:
قطر مردمک خروجی نشاندهنده قطر پرتو نوری است که از دوربین دوچشمی خارج میشود و باید از مردمک چشم بزرگتر باشد. اگر مردمک خروجی از مردمک چشم کوچکتر باشد، تصویر تیره دیده میشود. برای تعیین اندازه مردمک خروجی، قطر عدسی شیئی را بر ضریب بزرگنمایی تقسیم کنید. بهاینترتیب، در مثال ۴۲×۸، مردمک خروجی ۵.۲۵ میلیمتر است.
هرچه نور کمتر باشد، مردمک خروجی کوچک بیشتر آزارتان خواهد داد. زیرا مردمک چشم در نور کم بزرگتر میشود. مردمک چشم بین ۲ تا ۷ میلیمتر است، بنابراین مردمک خروجی بزرگتر از ۷ میلیمتر معنی ندارد.
روشن بودن تصویر علاوه‌بر مردمک خروجی به درجه روشنایی نیز بستگی دارد. هرچقدر این عدد بیشتر باشد، کیفیت دوربین دوچشمی بهتر است. دوربینهای با درجه روشنایی زیر ۱۵ برای استفاده در روز مناسب هستند. دوربینهای با درجه روشنایی بالا (۵۰×۷، ۵۶×۸، ۶۳×۹) به‌عنوان دوربین دید در شب شناخته می‌شوند. درجه روشنایی دوربین معادل مربع مردمک خروجی است.
قطر عدسی شیئی با ضریب گرگ و میش و روشنایی رابطه مستقیم دارد. این یعنی هرچقدر قطر عدسی شیئی بیشتر باشد، ضریب گرگ و میش و روشنایی بیشتر است. در مقابل هرچقدر ضریب بزرگنمایی بالاتر باشد، ضریب گرگ و میش بالاتر بوده ولی روشنایی کمتر است.
بااین‌حال، همه چیز به جایی که از دوربین دوچشمی استفاده می‌کنید بستگی دارد. مثلا در اروپا گرگ و میش طولانی‌تر است، بنابراین ضریب آن باید بالاتر باشد. در مقابل، در مناطق استوایی به دوربینی با شدت نور یا روشنایی بالاتر نیاز دارید.
فاصله آسایش چشم نشاندهنده فاصله چشمی دوربین تا چشم کاربر است که برای افراد عینکی اهمیت زیادی دارد. این فاصله در بعضی از دوربینهای دوچشمی ثابت و در بعضی دیگر با استفاده از کلاهک قابل‌تنظیم است. فاصله آسایش چشم برای افراد عینکی باید حداقل ۱۵ میلیمتر باشد.
اگر عینکی هستید، می‌توانید دوربین دوچشمی بخرید که برای استفاده از آن نیازی به عینک ندارید. در این دوربین‌ها، تصحیح دیوپتریک و فوکوس کار عینک را انجام می‌دهند و چشمی‌ها جداگانه قابل‌تنظیم هستند. بااین‌حال، وقتی از این دوربین‌ها استفاده می‌کنید باید مدام عینک‌تان را بردارید و دوباره بزنید. انتخاب با خودتان است.
با افزایش بزرگنمایی، میدان دید باریک میشود. بزرگنمایی بیشتر همچنین نمای کلی را کاهش میدهد. میدان دید، خط عرضی (برحسب متر) است که می‌توانید در فاصله هزار متری ببینید (مثلا 140 متر در فاصله 1000 متری). هرچه میدان دید بزرگتر باشد، سریع‌تر می‌توانید سوژه را پیدا کنید و همچنین بهتر آن را دنبال کنید.
در کاربردهای نجومی میدان دید برحسب درجه بیان میشود. در نجوم میدان دید بزرگتر بعنی کار یافتن اجرام آسمانی راحتتر است. برای بدست آوردن زاویه میدان دید بر حسب درجه، عرض میدان دید را بر 17.5 تقسیم میکنیم زیرا هر 1 درجه در فاصله 1000 متری 17.5 متر است (در مثال بالا با تقسیم 140 بر 17.5 به میدان دید 8 درجه می‌رسیم).
تصویر دوربین دوچشمی باید دارای نقطه‌ای که تصویر در آنجا فوکوس (واضح) است باشد. مشکل این است که وضوح برای هر کسی متفاوت است. به‌بیان دیگر، درکی که افراد از وضوح دارند با درجه کمی از هم متفاوت است که به آن عمق میدان می‌گویند.
عمق میدان برای هر کسی متفاوت است، بنابراین همه با یک تنظیم خاص تصویر را واضح نمی‌بینند. وقتی سوژه بزرگتر نمایش داده شود، این تفاوت کم میشود. مثلا اگر از ضریب بزرگنمایی بزرگتر استفاده کنید یا به سوژه نزدیک‌تر شوید.
نوع شیشه عدسی دوربین دوچشمی روی کیفیت تصویر اثر می‌گذارد. مثلا، شیشه BK-7 از شیشه کراون ساخته شده است و ضریب شکست بسیار بالایی دارد. این ضریب تضمین‌کننده تصویر خوب و واضح است. ساخت این شیشه راحتتر از شیشه BaK-4 است و بنابراین قیمت کمتری دارد.
نوع دوم BaK-4 است که از شیشه باریوم کراون ساخته شده است و ضریب شکست بالاتری دارد. تولید این شیشه دشوارتر است و بنابراین در مدلهای گران‌تر استفاده میشود.
منظور از پوشش، جعبه دوربین نیست، بلکه لایه‌نشانی روی سطح شیشه‌ای است که از طریق آن نگاه می‌کنید. شیشه بدون پوشش تا 5درصد از نور را منعکس می‌کند که یعنی نور زیادی را از دست خواهید داد. یک لایه از پوشش ضدانعکاس میزان هدر رفتن نور را تا 1.5 درصد کاهش میدهد و چند لایه آن را به ۰.۲ درصد بهبود می‌بخشد. این پوشش همچنین کنتراست تصویر را افزایش میدهد. تفاوت پوشش بین دوربینهای دوچشمی گران‌تر و ارزان‌تر کاملا محسوس است. در مدلهای ضعیف تصویر تاحدودی رنگ‌پریده است و احتمالا ته‌رنگ دارد.
دوربین دوچشمی‌های منشور جانبی (Porro) و سقفی (Roof) از لحاظ ساختار درونی متفاوت هستند. در دوربین دوچشمی با منشور جانبی، نور مسیری N شکل را طی می‌کند. این دوربین‌ها بزرگتر هستند و از آن‌جایی که ساخت آنها راحتتر است قیمت پایین‌تری دارند. دوربینهای منشور سقفی باریک‌تر هستند، زیرا نور مسیری مستقیم را طی می‌کند. این مدل‌ها جمع‌جورتر هستند ولی قیمت بالاتری دارند، زیرا ساخت آنها دشوارتر است.
بعضی از دوربین‌ها از طریق شست‌وشو با نیتروژن خشک آب‌بندی می‌شوند. این کار باعث میشود هیچ گرد و غبار یا بخاری در ساختار دوربین دوچشمی باقی نماند. همچنین با کمی فشار مازاد نیتروژن می‌توان دستگاه را ضدآب کرد.
هیچ دوربین دوچشمی کامل نیست. گزینه ایده‌آل به نیازها و ترجیحات فردی بستگی دارد. اول تصمیم بگیرید که قرار است چه چیزی را تماشا کنید و شرایط محیطی چطور است و بعد دنبال بهترین گزینه با قیمت مناسب بگردید.
