اگر عکاسی نجومی را با استفاده از دوربین امتحان کرده‌اید، وقت آن رسیده است که با تلسکوپ از آسمان شب عکس بگیرید. در این مقاله به شما کمک می‌کنیم دنیای جذاب عکاسی نجومی با تلسکوپ را تجربه کنید. با ما همراه باشید.
همه تلسکوپها یکسان نیستند و بعضی از آنها عملکرد بهتری در عکاسی نجومی دارند. معمولا اگر تلسکوپی برای عکاسی نجومی مناسب باشد، ممکن است بهترین گزینه برای رصد نباشد.
تلسکوپها به‌طور کلی به دو دسته بازتابی و شکستی تقسیم می‌شوند. بازتابی‌ها از آینه برای جمع‌آوری نور استفاده می‌کنند، اما معمولا بسیار حجیم و غیرقابل‌حمل هستند. این مدل‌ها بیشتر برای رصد یا عکاسی نجومی پیشرفته‌تر مناسب هستند.
شکستی‌ها از عدسی استفاده می‌کنند و کوچک‌تر هستند ولی به‌ازای هر واحد دیافراگم گران‌تر از بازتابی‌ها هستند. شکستی‌های آپوکروماتیک (APO) از لنزهایی استفاده می‌کنند که از شیشه مخصوص با پراکندگی کم ساخته شده‌اند. آنها تصحیح کروماتیک و کروی تقریبا کاملی را برای تصویربرداری واضح ارائه می‌دهند و گران‌تر از همتایان آکروماتیک خود هستند.
دسته‌ای از تلسکوپ‌های شکستی به نام ED یا semi-APO نیز وجود دارد که نسبت به آپوکرومات‌های واقعی ارزان‌تر هستند و بهترین انتخاب بهعنوان اولین تلسکوپ عکاسی نجومی محسوب می‌شوند.
تلسکوپ‌های SkyWatcher 80ED یا Explore Scientific 80ED گزینه‌های خوبی برای شروع عکاسی نجومی هستند. در واقع، تقریبا هر تلسکوپ 80ED گزینه خوبی است. اگر دنبال کیفیت نوری عالی هستید، برندهایی مثل تاکاهاشی، TeleVue یا CFF را بررسی کنید.
تلسکوپها را می‌توانیم بر اساس نوع مقری که روی آن قرار دارند نیز دسته‌بندی کنیم. در این صورت، تلسکوپ‌های alt-azimuthal (با دابسونی بهعنوان یک تقسیم‌بندی فرعی) و استوایی داریم.
تلسکوپ‌های Alt-azimuthal راحت‌تر حرکت می‌کنند و برای مشاهده‌های بصری مناسب‌تر هستند. در مقابل، استوایی‌ها قادر هستند حرکت ظاهری آسمان شب را دنبال کنند و بهترین انتخاب برای عکاسی نجومی هستند.
مقرهای استوایی Fornax Mounts LightTrack II، Sky-Watcher Star Adventurer یا AstroTrac کاملا قابل‌حمل هستند.
این مقرهای کوچک با استفاده از کیت وزنه تعادل که توسط سازنده آنها عرضه میشود به‌راحتی از یک تلسکوپ شکستی کوچک پشتیبانی می‌کنند. اگر مقر استوایی پیشرفته‌تر و قوی‌تر میخواهید، مدلهای Sky-Watcher EQ5، iOptron CEM26 یا Losmandy GM8 ناامیدتان نخواهند کرد.
ساده‌ترین راه برای عکاسی از طریق تلسکوپ استفاده از روش آفوکال است. در این روش، دوربینی با لنز معمولی مقابل چشمی تلسکوپ قرار می‌گیرد.
برای راحت‌تر کردن کار، می‌توانید دوربین را با گوشی هوشمند جایگزین کنید. کافی است تلسکوپ را فوکوس کنید تا تصویر در چشمی واضح شود و سپس گوشی هوشمند را روی چشمی قرار دهید. فقط مطمئن شوید که لنز دوربین گوشی هوشمند کاملا با لنز چشمی هم‌تراز است.
با استفاده از روش آفوکال می‌توانید حتی با تلسکوپ دابسونی از ماه و سیاره‌های درخشان عکس بگیرید. هر چه تلسکوپ بزرگتر باشد، عکس‌ها بهتر خواهد بود.
با تلسکوپ‌های بزرگتر از ۳۰ سانتی‌متر می‌توانید حتی از اجرام روشن‌تر در اعماق آسمان مانند سحابی شکارچی عکس بگیرید. برای عکسبرداری از ماه، به هیچ برنامه خاصی نیاز ندارید. دوربین گوشی هوشمند شما بدون هیچ دستکاری می‌تواند عکسهای بسیار چشمگیری از ماه بگیرد.
اگر میخواهید با یک تلسکوپ بزرگ از اعماق آسمان عکس بگیرید، به برنامه‌ای نیاز دارید که امکان کنترل دستی دوربین گوشی را فراهم کند.
بهعنوان یک قاعده کلی، از بزرگنمایی بسیار بالا در تلسکوپ استفاده نکنید. این کار منجر به حرکت سریع جسم در میدان دید و تار شدن عکس میشود، مگر اینکه یک مقر استوایی خوب داشته باشید.
عکسبرداری آفوکال آسان است و شما را قادر میکند عکسهای زیبایی از ماه بگیرید. بااینحال اگر میخواهید عکاسی نجومی واقعی با تلسکوپ انجام دهید، باید دوربین را به تلسکوپ وصل کنید. تلسکوپ در این حالت اساسا بهعنوان عدسی دوربین عمل میکند.
این نوع عکاسی نجومی از طریق تلسکوپ بهعنوان روش مستقیم (پرایم فوکوس) شناخته میشود. از آن‌جایی که فوکوسرهای تلسکوپ با هر نوع دوربینی سازگار نیستند، به آداپتور نیاز دارید.
اگر میخواهید از اجرامی با اندازه ظاهری بزرگ در آسمان عکس بگیرید، مانند سحابی شکارچی، کهکشان آندرومدا یا سحابی اتا کارینا، بهترین انتخاب تلسکوپ شکستی با فاصله کانونی کوتاه است. چنین تلسکوپی همچنین بهترین انتخاب برای عکسبرداری از خورشیدگرفتگی یا ماه‌گرفتگی کامل خواهد بود.
برای سیاره‌ها یا خوشه‌های کروی، شکستی‌هایی که فاصله کانونی بلند (و دیافراگم بزرگ) دارند یا تلسکوپ‌های نوع اشمیت کاسگرین مناسب‌تر هستند.
آداپتورهای زیادی وجود دارند که امکان وصل کردن دوربین را به تلسکوپ فراهم می‌کنند. برای عکاسی نجومی آفوکال با گوشی هوشمند، گزینه‌های مختلفی از مدلهای ساده که اجازه تنظیمات دقیق را نمی‌دهند تا مدلهای بسیار پیشرفته با امکان حرکت در سه محور در اختیار دارید.
همه این آداپتورها مستقیما به چشمی تلسکوپ وصل می‌شوند و به گوشی اجازه می‌دهند تا حدودی دقیق حرکت کند تا بهترین کادربندی و فوکوس را داشته باشید. مراقب تعادل تلسکوپ باشید، زیرا وزن آداپتور به آن اضافه میشود.
یکی از مدلهای بسیار ساده Discovery DSA 10 است. این آداپتور اجازه انجام حرکت‌های بسیار دقیق را نمی‌دهد، ولی با کمی تلاش از سمت کاربر نتیجه موردنظر را بدست خواهد آورد.
پیشرفته‌ترین آداپتور گوشی هوشمند Celestron NexYZ است. این آداپتور دنده‌ای امکان تراز دقیق دوربین گوشی هوشمند را با چشمی تلسکوپ فراهم میکند. فراموش نکنید که این آداپتور بسیار سنگین است و هنگام اتصال آن به چشمی باید مراقب باشید.
| بیشتر بخوانید: یافته جدید تلسکوپ فضایی جیمز وب |
وقتی صحبت از عکاسی نجومی با روش مستقیم میشود، دنیای آداپتور ناگهان بزرگتر میشود. ابتدا به یک T-Ring نیاز دارید تا نگهدارنده لنز دوربین را به پایه جهانی T2 تبدیل کنید. T-Ring مثل لنز معمولی روی دوربین قفل میشود. حلقه T در مدلهای متنوعی عرضه میشود که برای هر دوربینی، از بسیار قدیمی گرفته تا جدیدترین سیستمهای بدون آینه، مناسب هستند.
هنگام خرید این قطعه، مراقب باشید که نگهدارنده لنز دوربین را به پایه M42 تبدیل نکند. اگرچه آداپتورهای M42 نیز بسیار رایج هستند و اجازه می‌دهند از لنزهای قدیمی M42 در دوربین های مدرن استفاده کنید، برای اتصال دوربین به تلسکوپ مناسب نیستند.
سپس به یک آداپتور T نیاز دارید که حلقه T را به تلسکوپ متصل میکند. آداپتورهای T دو نوع هستند. یک نوع در فوکوسر تلسکوپ استاندارد قرار می‌گیرد، در حالیکه نوع دیگر به پشت تلسکوپ اشمیت-کاسگرین یا ماکستوف پیچ میشود.
نوع پیچی اجازه می‌دهد تا نگهدارنده چشمی تلسکوپ را بردارید و دوربین را مستقیما به بدنه تلسکوپ وصل کنید و در نتیجه سیستم سفت‌تری داشته باشید.
بااینحال مگر اینکه از تلسکوپ ترکیبی استفاده کنید، به آداپتور T متناسب با فوکوسر تلسکوپ نیاز دارید. قبل از خرید آداپتور T، دفترچه راهنمای تلسکوپ خود را بررسی کنید و ببینید چه نوع آداپتوری برای فوکوسر آن مناسب است. بیشتر اوقات به آداپتور T با حلقه ۱.۲۵ یا ۲ اینچی نیاز دارید.
با وجود این بعضی از تلسکوپها خاص هستند و به آداپتورهای T اختصاصی نیاز دارند. مثلا، پنتاکس 75SDHF آداپتور T خاص دارد که مستقیما به فوکوسر پیچ میشود.
روش دیگر عکاسی از پشت چشمی است که محبوبیت زیادی بین عکاسان نجومی که تصاویری با وضوح بالا از اجرام منظومه شمسی می‌گیرند، دارد. در این روش، به آداپتور مخصوصی نیاز دارید که چشمی درون آن جا میشود. سپس باید دوربین را به آداپتور وصل کنید تا از تصویری که توسط چشمی پخش میشود عکس بگیرد.
عکاسی نجومی از طریق تلسکوپ دشواری‌های خاص خود را دارد. فوکوس هنگام انجام این کار مانند هر نوع عکاسی نجومی دیگر اهمیت زیادی دارد.
از گزینه LiveView دوربین برای فوکوس کردن سیستم استفاده کنید یا برای نتایج دقیق‌تر، از لپ‌تاپ برای انجام آن کمک بگیرید (دوربین را به لپ‌تاپ وصل کنید و از یک نرم‌افزار اختصاصی فوکوس استفاده کنید).
اگر تصویر خیلی تار است، ابتدا روی یک جسم دور (مثل آنتن یا ساختمان) فوکوس کنید و بعد تنظیمات دقیق‌تر را انجام دهید. اگر از خورشید عکس می‌گیرید (فقط با فیلترهای مناسب)، می‌توانید از لکه‌های خورشیدی برای فوکوس کردن تصویر استفاده کنید.
اگر هیچ لکه‌ای روی سطح خورشید قابل‌مشاهده نیست، از اندام خورشیدی (لبه قرص خورشید) استفاده کنید. این روش کمی پیچیده‌تر خواهد است اما کار میکند. اگر تلسکوپ فوکوسر دوسرعته دقیقی داشته باشید که در جای خود قفل میشود، فوکوس بسیار آسان‌تر خواهد بود.
همچنین فراموش نکنید که گاهی فوکوسر را بررسی کنید، زیرا تغییر دما روی آن اثر می‌گذارد. برای فوکوس دقیق‌تر، به فکر تهیه صفحه باتینو مسک باشید.
موقعیت فوکوس را با ماژیک روی فوکوسر تلسکوپ علامت بزنید. به این ترتیب دفعه بعد که برای عکاسی از آسمان شب بیرون آمدید، زمان کمتری را صرف فوکوس کردن خواهید کرد.
اگر باید از فیلتر استفاده کنید، دو گزینه دارید: فیلترهای گیره‌ای داخل دوربین یا فیلترهای پیچی. اگر جایی که عکاسی می‌کنید مرطوب است، عدسی تلسکوپ پس از مدتی با مه پوشیده میشود. برای حل این مشکل یک گرمکن لنز بخرید تا به‌راحتی تمام طول شب بدون تشکیل شبنم روی لنز عکاسی کنید.
از آن‌جایی که در فواصل کانونی طولانی عکاسی می‌کنید، هنگام عکاسی از طریق تلسکوپ ارتعاش‌ها کمی آزاردهنده خواهند بود. اگر با دوربین DSLR عکاسی می‌کنید، از عملکرد قفل آینه در دوربین در شروع نوردهی استفاده کنید.
دوربین‌های بدون آینه تحت‌تاثیر ارتعاش قرار نمی‌گیرند، زیرا آینه متحرک داخل آنها وجود ندارد. وقتی از قفل آینه استفاده می‌کنید، برای گرفتن عکس باید دکمه شاتر را دو بار فشار دهید. با اولین فشار آینه بالا می‌رود و در جای خود قفل میشود. وقتی دوباره دکمه را فشار دهید، شاتر باز میشود.
این مقاله‌ای بسیار مختصر درباره موضوعی بسیار گسترده است. مهم این است که شروع کنید و با تمرین چیزهای بیشتری یاد بگیرید. در طول مسیر عکاسی نجومی با تلسکوپ شکست می‌خورید و حتی مملو از ناامیدی خواهید شد ولی متوقف نشوید. با گذشت زمان و کسب تجربه، همه چیز آسان‌تر میشود.
