هنگام جستجو برای خرید تلسکوپ، احتمالاً با برچسب "تلسکوپ GoTo" در بسیاری از مدل‌ها مواجه خواهید شد. اما این عبارت دقیقاً به چه معناست و آیا داشتن چنین قابلیتی برای شما ضروری است؟
برای یافتن جواب این سؤالات، در ادامه با ما همراه باشید.
تلسکوپ‌های GOTO مجموعه‌هایی هستند که معمولاً شامل موارد زیر می‌شوند:
یک تلسکوپ (که به آن مجموعه لوله اپتیکی یا OTA نیز گفته می‌شود)
مقر (بخشی از تجهیزات که لوله اپتیکی به آن متصل شده و برای هدایت و نشانه‌روی تلسکوپ استفاده می‌شود)
سه‌پایه
همچنین برخی لوازم جانبی مانند چشمی‌ها، عدسی بارلو، فیلتر و ...
در واقع، این مقر است که عنصر GOTO محسوب می‌شود، نه خود تلسکوپ. بنابراین عبارت «تلسکوپ GOTO» از نظر فنی دقیق نیست، زیرا به تلسکوپی معمولی اشاره دارد که همراه با مقری از نوع GOTO عرضه می‌شود.
پایه GOTO دستگاهی الکترونیکی است که وظیفه هدایت تلسکوپ را برعهده دارد. این پایه برخلاف پایه‌های دستی، به‌صورت خودکار تلسکوپ را به سمت اجرام آسمانی مورد نظر هدایت می‌کند و دیگر نیازی به تنظیم دستی توسط کاربر نیست.
عملکرد این پایه به این صورت است که با استفاده از تاریخ، زمان و موقعیت مکانی، موقعیت شما را روی زمین تشخیص می‌دهد. سپس بر اساس این اطلاعات، فهرستی از اجرام قابل رصد در همان شب و مکان را نمایش می‌دهد. برخی مدل‌ها ممکن است نیاز به وارد کردن دستی اطلاعات داشته باشند، در حالی که مدل‌های پیشرفته‌تر این داده‌ها را به صورت خودکار دریافت می‌کنند.
پس از آن، لیستی از اجرام آسمانی قابل رصد مانند سیارات، کهکشان‌ها، سحابی‌ها و خوشه‌های ستاره‌ای در اختیارتان قرار می‌گیرد. فقط کافی‌ست جرم مورد نظر را انتخاب کنید تا پایه GOTO به‌صورت خودکار به سمت آن حرکت کند و حتی با حرکت آن جرم در آسمان، آن را ردیابی (tracking) کند.
تلسکوپ‌های GOTO معمولاً با کنترل‌گر دستی عرضه می‌شوند، اما امروزه بسیاری از مدل‌ها امکان کنترل از طریق اپلیکیشن موبایل یا نرم‌افزار رایانه‌ای را نیز فراهم کرده‌اند.
این فناوری نه‌تنها برای مبتدیانی که آشنایی چندانی با آسمان ندارند بسیار مفید است، بلکه برای کاربران حرفه‌ای نیز به‌دلیل صرفه‌جویی در زمان و افزایش بهره‌وری در جلسات رصدی، کاربرد فراوانی دارد. با استفاده از یک پایه GOTO، می‌توان در یک شب اجرام آسمانی بیشتری را نسبت به روش‌های سنتی مشاهده کرد.
برای دریافت راهنمایی و مشاوره رایگان میتوانید با شماره 02122215902 تماس حاصل فرمائید
ممکن است هنگام بررسی تلسکوپ‌ها با دو برچسب «GOTO» و «کامپیوتری» روبرو شوید. این موضوع ممکن است کمی گیج‌کننده باشد، اما جای نگرانی نیست؛ زیرا این دو اصطلاح امروزه تقریباً معادل هم هستند و تولیدکنندگان آن‌ها را به‌جای یکدیگر به‌کار می‌برند.
از نظر فنی، تفاوت کوچکی در ریشه این دو اصطلاح وجود دارد. پایه‌های کامپیوتری اولیه صرفاً قابلیت ردیابی اجرام آسمانی را داشتند؛ یعنی پس از پیدا کردن یک جرم، می‌توانستند آن را دنبال کنند، اما برای نشانه‌روی اولیه، کاربر باید به‌صورت دستی تلسکوپ را تنظیم می‌کرد. در ادامه، با توسعه فناوری، پایه‌های GOTO معرفی شدند که می‌توانستند به‌طور خودکار به سمت جرم مورد نظر حرکت کرده و سپس آن را ردیابی کنند.
امروزه این تفاوت تقریباً از بین رفته است. تمام تلسکوپ‌های مدرن که برچسب کامپیوتری یا GOTO دارند، به شما امکان می‌دهند جرم مورد نظر را انتخاب کرده و بدون نیاز به تنظیم دستی، تلسکوپ را به‌صورت خودکار به سمت آن هدایت کنید. بنابراین در عمل، تفاوتی میان تلسکوپ GOTO و تلسکوپ کامپیوتری وجود ندارد و هر دو عملکردی یکسان را ارائه می‌دهند.
در کنار قابلیت نشانه‌روی خودکار، یکی دیگر از ویژگی‌های کلیدی پایه‌های تلسکوپ‌های کامپیوتری، سیستم‌های ردیابی (Tracking) است. ردیابی به معنای حرکت پیوسته تلسکوپ برای دنبال کردن جرم آسمانی انتخاب‌شده در طول زمان است؛ زیرا به‌دلیل چرخش زمین، اجرام آسمانی به‌آرامی در آسمان جابه‌جا می‌شوند.
دو نوع اصلی سیستم ردیابی در تلسکوپ‌ها وجود دارد:
سیستم‌های Alt-Az (سمت‌ارتفاعی): در این سیستم‌ها، تلسکوپ در دو محور افقی و عمودی حرکت می‌کند. ردیابی در این حالت نیازمند حرکت ترکیبی و گاه پیچیده‌ای است تا جرم در میدان دید باقی بماند. هرچند برای مشاهده بصری کاملاً مناسب است، اما برای عکاسی نجومی طولانی‌مدت با مشکلاتی مانند چرخش میدان (Field Rotation) روبروست.
سیستم‌های استوایی (Equatorial): این سیستم‌ها طوری طراحی شده‌اند که یکی از محورها موازی با محور چرخش زمین باشد. در نتیجه، ردیابی فقط با حرکت حول یک محور انجام می‌شود. این نوع پایه برای عکاسی نجومی و رصدهای دقیق‌تر بسیار ایده‌آل است، زیرا حرکت اجرام را دقیق‌تر شبیه‌سازی می‌کند و نیازی به تصحیح چرخش میدان ندارد.
در تلسکوپ‌های GOTO، پس از نشانه‌روی اولیه یا هم‌خطی (Alignment)، سیستم Tracking به‌طور خودکار فعال می‌شود و تلسکوپ در طول رصد، جرم آسمانی را در مرکز میدان دید نگه می‌دارد. این قابلیت نه‌تنها تجربه رصد را آسان‌تر می‌کند، بلکه برای ردیابی اجرام کم‌نور یا استفاده‌های آموزشی و عکاسی نیز کاملاً ضروری است.
سهولت استفاده
اگر از تلسکوپ GOTO استفاده می‌کنید، نیازی به دانش تخصصی در زمینه نجوم ندارید؛ زیرا سیستم به‌طور خودکار کار هدایت و نشانه‌روی را انجام می‌دهد. این ویژگی مخصوصاً برای افراد مبتدی بسیار مفید است، چرا که بسیاری از تازه‌کاران به‌دلیل سختی کار با تلسکوپ‌های دستی، دلسرد شده و از ادامه مسیر منصرف می‌شوند.
صرفه‌جویی در وقت
با پایه GOTOمیتوانید در مدت‌زمان کوتاه‌تری اجرام آسمانی بیشتری را رصد کنید. این سیستم به شما امکان می‌دهد در هر جلسه رصدی، تعداد زیادی از اجرام را مشاهده کنید؛ امکانی که در روش دستی، نیازمند صرف وقت و انرژی بسیار بیشتری است.
بیشتر بخوانید: راهنمای جامع و کامل رصد زحل با تلسکوپ
قیمت بالا
تلسکوپ‌های مجهز به سیستم GOTO معمولاً قیمت بالاتری نسبت به مدل‌های دستی دارند. این موضوع برای برخی کاربران یک مانع محسوب می‌شود، هرچند افزایش قیمت به دلیل وجود تجهیزات الکترونیکی و هوشمند در این سیستم‌ها قابل درک است.
نیاز به منبع تغذیه
برای عملکرد صحیح، پایه GOTO به منبع تغذیه نیاز دارد؛ چه باتری قابل شارژ باشد و چه اتصال به برق شهری (AC). استفاده از باتری نیازمند شارژ قبلی است و اتصال به برق شهری نیز وابستگی به محل پریز و کابل‌های برق را به‌دنبال دارد.
کاهش جنبه آموزشی
کار با تلسکوپ‌های دستی، فرد را تشویق به یادگیری موقعیت اجرام آسمانی و درک نقشه آسمان می‌کند. در حالی که استفاده از فناوری GOTO این جنبه آموزشی را تا حد زیادی کاهش می‌دهد و کاربر را بیشتر به یک رصدگر وابسته به سیستم تبدیل می‌کند.
تلسکوپ‌های GoTo رصد ستارگان و عکاسی نجومی را بسیار آسان‌تر می‌کنند و این امکان را می‌دهند که در مدت‌زمان کوتاه‌تری، تعداد بیشتری از اجرام آسمانی را رصد کنید. تنها نقطه‌ضعف اصلی این نوع تلسکوپ‌ها، قیمت بالاتر آن‌ها نسبت به مدل‌های دستی است. اگر هدف شما راحتی بیشتر، دقت بالا و صرفه‌جویی در وقت است، تلسکوپ GoTo می‌تواند انتخاب مناسبی باشد.
تلسکوپ‌های GoTo با بهره‌گیری از اطلاعات تاریخ، زمان و موقعیت جغرافیایی، آسمان شب را برای شما اسکن می‌کنند. سپس از طریق کنترلر دستی یا اپلیکیشن موبایل از شما می‌پرسند که چه جرمی را می‌خواهید مشاهده کنید. با انتخاب جرم مورد نظر، تلسکوپ به‌صورت خودکار به سمت آن نشانه‌روی کرده و در طول رصد، آن را ردیابی (Tracking) می‌کند.
بیشتر بخوانید: راهنمای رصد ماه
بله، بسیاری از تلسکوپ‌ها و پایه‌های GoTo قابلیت استفاده به‌صورت دستی را نیز دارند. در این حالت، بدون استفاده از سیستم هدایت خودکار، میتوانید تلسکوپ را به‌صورت دستی تنظیم کرده و به سمت اجرام مورد نظر هدایت کنید. البته در برخی مدل‌ها، برای استفاده دستی نیاز است سیستم الکترونیکی GOTO به‌طور کامل خاموش شود.
GoTo یک فناوری در پایه‌های هوشمند تلسکوپ است که کمک می‌کند تا اجرام نجومی مورد نظر خود را به‌صورت خودکار پیدا کرده، نشانه‌روی کرده و ردیابی کنید. این سیستم با دریافت موقعیت مکانی و زمان دقیق، لیستی از اجرام قابل مشاهده در همان شب را به کاربر ارائه می‌دهد و با انتخاب هر جرم، تلسکوپ را به‌طور دقیق به سمت آن هدایت می‌کند.
با پیشرفت روزافزون فناوری در حوزه تجهیزات نجومی، مقرهای GOTO نیز متحول شده‌اند. شرکت Sky-Watcher که یکی از پیشروترین برندها در صنعت تلسکوپ سازی به‌شمار می‌رود، به‌تازگی سری جدیدی از مقرهای هوشمند را با نام Go2 عرضه کرده است.
در حالی که مقرهای سنتی GOTO با کنترلر دستی و کابل کار می‌کردند، سری Go2 از اتصال وای‌فای داخلی بهره می‌برد و بدون نیاز به کنترلر مجزا، از طریق اپلیکیشن موبایل یا تبلت (مانند SynScan App) کنترل می‌شود. این تحول، تجربه رصد را مدرن‌تر، سریع‌تر و کاربرپسندتر کرده است.
برخی ویژگی‌های برجسته سری Go2 اسکای‌واچر عبارت‌اند از:
اتصال بی‌سیم (WiFi داخلی) بدون نیاز به ماژول اضافی
کنترل کامل از طریق گوشی یا تبلت با اپلیکیشن اختصاصی
هم‌خطی آسان‌تر و سریع‌تر بدون پیچیدگی‌های سنتی
فهرست گسترده‌ای از اجرام آسمانی و امکان مسیریابی خودکار
در این بخش، تعدادی از مدل‌های جدید اسکای‌واچر با سیستم Go2 وای‌فای‌دار معرفی شده‌اند که برای رصدگران مدرن، گزینه‌ای هوشمندانه و آینده‌نگر محسوب می‌شوند.
برای دربافت راهنمایی و مشاوره رایگان با شماره 02122215902 تماس حاصل کنید
اگر تصمیم گرفته‌اید تجربه رصد آسمان شب را با کمک فناوری آغاز کنید، استفاده از تلسکوپ‌هایی با مقر GoTo می‌تواند گزینه‌ای بسیار هوشمندانه باشد. این مدل‌ها با ارائه قابلیت نشانه‌روی و ردیابی خودکار، فرآیند پیدا کردن اجرام آسمانی را ساده و لذت‌بخش می‌کنند؛ به‌ویژه برای افراد تازه‌کار یا کسانی که به دنبال بهره‌وری بالا در زمان رصد هستند.
در ادامه، مجموعه‌ای از تلسکوپ‌های محبوب و پرفروش که به مقرهای GOTO مجهز هستند، معرفی می‌شوند. این لیست می‌تواند به شما کمک کند تا با توجه به سطح تجربه، بودجه و نیازهای رصدی‌تان، انتخاب مناسبی داشته باشید.
| ویژگی | تلسکوپ دستی | تلسکوپ GoTo | تلسکوپ Go2 (وای‌فای‌دار) |
|---|---|---|---|
| نشانه‌روی خودکار | ✘ | ✔ | ✔ |
| ردیابی خودکار (Tracking) | ✘ | ✔ | ✔ |
| کنترل از طریق اپلیکیشن | ✘ | در برخی مدل‌ها با ماژول اضافه | ✔ (وای‌فای داخلی) |
| مناسب برای عکاسی نجومی | کمتر مناسب | مناسب | مناسب و پیشرفته‌تر |
| قیمت | کم | متوسط تا بالا | بالا |
1. آیا تلسکوپ‌های GOTO برای مبتدی‌ها مناسب هستند؟
بله، این تلسکوپ‌ها به‌ویژه برای تازه‌کارها عالی هستند چون فرآیند نشانه‌روی را ساده کرده و تجربه موفق‌تری از رصد ارائه می‌دهند.
2. آیا می‌توانم با تلسکوپ GOTO عکاسی نجومی انجام دهم؟
بله، به‌ویژه اگر از مقر استوایی استفاده شود. اما برای عکاسی دقیق، نیاز به تلسکوپ‌هایی با دقت ردیابی بالا و گاهی موتورهای دوقلو خواهید داشت.
3. آیا برای استفاده از سیستم GOTO نیاز به اینترنت دارم؟
خیر. سیستم GOTO به وای‌فای برای اتصال به اپلیکیشن نیاز دارد، اما اینترنت لازم نیست. داده‌های اجرام از قبل در حافظه سیستم هستند.
4. آیا تلسکوپ‌های Go2 با GOTO معمولی فرق دارند؟
بله، Go2 نسخه مدرن‌تر است که وای‌فای داخلی و کنترل اپلیکیشنی دارد، ولی عملکرد پایه‌ای مشابه GOTO دارد.
5. آیا در مناطق شهری هم می‌توان از GOTO استفاده کرد؟
بله، اما لیست اجرام قابل مشاهده کمتر خواهد بود. استفاده از GOTO در مناطق کم‌نور بهترین بازده را دارد.
میتوانید مقاله فوق را نیز از منبع مطالعه کنید: منبع
