در پاسخ به این سوال باید گفت، اگر تا به حال متوجه یک حاشیه یا هاله رنگی ناخوشایند بر روی اشیاء در عکس های خود شده اید، انحراف رنگی را دیده اید.این یک مشکل رایج در عکاسی است و می تواند یک تصویر خوب را کاهش دهد.خوشبختانه، راه هایی برای به حداقل رساندن یا حتی حذف آن وجود دارد، هم قبل از زدن دکمه شاتر و هم بعد از ویرایش عکس.
دلیل انحراف رنگی
جنبه کلیدی
توضیح خلاصه و راهکار اصلی
مشکل چیست؟ (تعریف)
ایجاد حاشیه‌های رنگی (معمولاً بنفش یا سبز) در لبه‌های پرکنتراست تصویر.
چرا اتفاق می‌افتد؟ (علت)
ناتوانی لنز در متمرکز کردن تمام رنگ‌های نور روی یک نقطه کانونی واحد.
راهکار هنگام عکاسی
استفاده از دیافراگم بسته‌تر (f-stop بالاتر). مثلاً عکاسی با f/8 به جای f/1.8.
راهکار هنگام ویرایش
استفاده از گزینه "Remove Chromatic Aberration" در نرم‌افزارهایی مانند لایت‌روم و فتوشاپ.
انحراف رنگی چیست؟
انحراف رنگی یک اعوجاج رنگ است که زمانی رخ می دهد که لنز نتواند تمام رنگ های نور را روی یک نقطه متمرکز کند و یک طرح کلی رنگ نامطلوب در لبه های سوژه ایجاد کند. کلمه "chroma" به معنای رنگ است و "انحراف" چیزی است که از حالت عادی منحرف می شود، بنابراین "انحراف رنگی" به این معنی است که مشکلی در رنگ وجود دارد.به طور خاص، آن را به عنوان مناطقی از حاشیه های مبهم آبی-زرد، قرمز-سبز یا بنفش سرخابی بر روی اشیاء در تصویر خود مشاهده خواهید کرد.
در مناطق با کنتراست بالا که قسمت‌های تاریک و روشن به هم می‌رسند، مانند لبه‌های ساختمان در مقابل آسمان، قابل مشاهده است.شما آن را بیشتر به سمت حاشیه یک عکس خواهید دید، اما می تواند در مرکز نیز نشان داده شود.
نور در امواج حرکت می کند.هر موج یک رنگ است و شکل خاص خود را دارد.هنگامی که نور به لنز برخورد می کند، قرار است لنز امواج را روی یک نقطه از صفحه کانونی متمرکز کند.با این حال، گفتن این کار آسان تر از انجام آن است، زیرا امواج به طور یکنواخت در شیشه حرکت نمی کنند.در نتیجه، برخی از امواج در جلو یا پشت صفحه کانونی متمرکز می شوند، در حالی که برخی دیگر در نقاط مختلف صفحه کانونی متمرکز می شوند.نتیجه انحراف رنگی است.
تولید کنندگان لنز سعی می کنند با طراحی لنزهای خود با عناصر متعدد و شیشه کم پراکندگی مشکل را حل کنند.با این حال، هیچ لنزی کامل نیست و همه لنزها مقداری انحراف رنگی دارند.علاوه بر طراحی لنز، فاصله کانونی و دیافراگم نیز بر فوکوس امواج نور تأثیر می‌گذارد.
انواع حاشیه رنگی
انواع احراف رنگی
۱- طولی (محوری):
یکی از انواع انحراف رنگی، انحراف رنگی طولی (یا محوری) است. زمانی رخ می دهد که امواج منفرد در فواصل مختلف از عدسی متمرکز شوند.این نوع حاشیه رنگی که معمولاً هنگام عکاسی کاملا باز رایج است، می‌تواند در هر ناحیه با کنتراست بالا از تصویر شما نشان داده شود.می توانید با استفاده از f-stop بالاتر و همچنین در لایت روم و فتوشاپ آن را به حداقل یا از بین ببرید (روش در زیر توضیح داده شده است).
۲- جانبی (عرضی):
انحراف رنگی جانبی (یا عرضی) زمانی اتفاق می افتد که امواج نوری مختلف همه به صفحه کانونی برخورد کنند، اما در نقاط مختلف.در گوشه هایی با کنتراست بالا به صورت حاشیه های رنگی ظاهر می شود.تنها راه حذف یا کاهش حاشیه های رنگی جانبی، پس پردازش است.
مقابله با انحراف رنگی
اولین چیز این است که بفهمید آیا حاشیه رنگی یک مشکل واقعی برای شما است یا خیر.همه لنزها درجاتی از حاشیه رنگی دارند، اما همیشه آنقدر شدید نیست که مشکلی ایجاد کند.برای آزمایش یک لنز، سوژه ای با کنتراست زیاد پیدا کنید.به عنوان مثال، از شاخه های درخت یا سقف یک ساختمان در برابر یک آسمان روشن عکس بگیرید.برای جستجوی حاشیه رنگی، تصویر را بزرگ کنید و روی جزئیات زوم کنید.همانطور که قبلا ذکر شد، در مناطق با کنتراست بالا ظاهر می شود و بیشتر در لبه های کادر ظاهر می شود، اما می تواند در وسط نیز ظاهر شود. انحراف رنگی زمانی قوی‌تر است که لنز کاملا باز باشد.بنابراین اگر از صحنه ای با کنتراست بالا عکاسی می کنید، f-stop بالاتر می تواند تفاوت ایجاد کند.اگر از تصویر آزمایشی که در بالا توضیح داده شد می‌گیرید، یک عکس کاملا باز در پایین‌ترین f-stop و دیگری در بالاترین f-stop انجام دهید.ببینید آیا تفاوتی وجود دارد یا خیر.
فاصله کانونی لنز شما نیز می تواند بر حاشیه رنگی تأثیر بگذارد.لنزهای زاویه باز بیشتر از لنزهای بلندتر در معرض انحراف رنگی هستند.اگر لنز واید شما انحراف رنگی زیادی را نشان می‌دهد، در فاصله کانونی بیشتر عکس بگیرید.اگر به میدان دید وسیعی نیاز دارید، اما لنز واید شما دارای حاشیه رنگی زیادی است، می‌توانید از یک پانوراما با فاصله کانونی بیشتر عکس بگیرید و سپس تصاویر را به هم بچسبانید، یا در صورت امکان فقط به عقب برگردید.بدیهی است که هیچ یک از گزینه ها همیشه عملی یا رضایت بخش نیستند.خوشبختانه، حذف حاشیه رنگی یا حداقل کاهش بسیار زیاد آن در لایت روم یا فتوشاپ بسیار آسان است.
حذف حاشیه رنگی در لایت روم
زوم کردن روی این تصویر پرنده، انحراف رنگی زیادی را در زیر منقار نشان می دهد. برای حذف حاشیه های رنگیدر لایت روم، به ماژول Develop رفته و به سمت پایین به پنل Lens Corrections بروید.روی «Profile» کلیک کنید و سپس «Remove Chromatic Aberration» را علامت بزنید.ایده خوبی است که این کادر را همیشه علامت زده بگذارید تا مجبور نباشید هر بار که عکسی را باز می کنید به آن فکر کنید.
اغلب اوقات چک باکس قسمتی از انحراف رنگی را حذف می کند، اما گاهی اوقات، مانند این تصویر، کار زیادی انجام نمی دهد، بنابراین باید کمی کار بیشتری انجام دهید.اگر اینطور است، گزینه Remove Chromatic Aberration را علامت بزنید و سپس به جای Profile روی "Manual" کلیک کنید و گزینه های "Defringe" باز می شوند.
حذف انحراف رنگی
روی قطره چکان در کنار کلمه "Defringe" کلیک کنید و سپس آن را روی تصویر بکشید و روی حاشیه رنگی که می خواهید حذف کنید کلیک کنید.سپس لایت روم به طور خودکار لغزنده ها را برای حذف رنگ ناخواسته تنظیم می کند.گاهی اوقات ممکن است رنگ را به طور کامل حذف نکند، بنابراین باید با کمی تنظیم دستی لغزنده ها، موارد را تغییر دهید.
تصحیح رنگ عکس
انحراف رنگی پس از استفاده از قطره چکان حذف شد.توجه کنید که چگونه موقعیت لغزنده ها در این تصویر پس از استفاده از قطره چکان در مقابل موقعیت لغزنده ها در تصویر اول با انحراف رنگی تغییر کرد
حذف انحراف رنگی در فوتوشاپ
در فتوشاپ، ساده ترین راه برای حذف انحراف رنگی استفاده از Adobe Camera Raw است.با باز شدن تصویر در فتوشاپ، در نوار منو در بالای صفحه به «فیلتر» بروید و «Camera Raw Filter» را انتخاب کنید یا Shift + Cmd + A را در مک یا Shift + Ctrl + A را در رایانه شخصی فشار دهید.
حذف انحراف رنگی با قطره چکان
پنل "Optics" را باز کنید و سپس روی "Defringe" کلیک کنید.قطره چکان را انتخاب کنید و آن را روی عکس بکشید و روی حاشیه رنگی کلیک کنید.سپس Camera Raw لغزنده ها را برای حذف انحراف رنگی تنظیم می کند.اگر حاشیه رنگی را به طور کامل حذف نکرد، لغزنده ها را به اطراف حرکت دهید تا نتایج را بهبود ببخشید.
پاک شدن انحراف رنگی
انحراف رنگی پس از استفاده از قطره چکان حذف شد.توجه کنید که چگونه موقعیت لغزنده ها در این تصویر پس از استفاده از قطره چکان در مقابل موقعیت لغزنده ها در تصویر اول با انحراف رنگی تغییر کرد.
نتیجه
انحراف رنگی یک واقعیت زندگی برای عکاسان است، اما اگر بدانید چیست و قبل از گرفتن تصویر و پس از آن هنگام ویرایش با آن مقابله کنید، مجبور نیستید با آن زندگی کنید. این مشکل مانند دیگر مشکلات راه حلی دارد که ما در این مقاله راه حل را برای شما تشریح کردیم. شما می توانید با مراجعه به سایت آسمان شب به اطلاعات جدیدتری دست پیدا کنید.
۱۰ سوال متداول درباره انحراف رنگی (Chromatic Aberration)
۱. انحراف رنگی یا حاشیه رنگی (Chromatic Aberration) در عکاسی دقیقاً چیست؟
انحراف رنگی یک نوع اعوجاج اپتیکی است که در آن، لنز نمی‌تواند تمام طول‌موج‌های رنگی نور را روی یک نقطه کانونی واحد متمرکز کند. این پدیده باعث ایجاد حاشیه‌های رنگی ناخواسته (معمولاً بنفش، سبز، آبی یا قرمز) در لبه‌های اشیاء، به‌ویژه در مناطق پرکنتراست تصویر، می‌شود.
۲. علت اصلی به وجود آمدن انحراف رنگی در عکس‌ها چیست؟
علت اصلی این است که طول‌موج‌های مختلف نور (رنگ‌های مختلف) با سرعت‌های کمی متفاوت از شیشه لنز عبور کرده و در نقاط کانونی متفاوتی همگرا می‌شوند. این عدم همگرایی دقیق، باعث ایجاد حاشیه‌های رنگی در تصویر نهایی می‌گردد.
۳. در چه نوع عکس‌ها یا شرایطی، انحراف رنگی بیشتر دیده می‌شود؟
این پدیده بیشتر در مناطق با کنتراست بسیار بالا قابل مشاهده است. برای مثال، لبه‌های یک ساختمان تیره در مقابل آسمان روشن، شاخه‌های درختان در برابر آسمان، یا لبه‌های براق فلزات. همچنین معمولاً در کناره‌ها و گوشه‌های تصویر شدیدتر از مرکز تصویر است.
۴. چگونه می‌توانم هنگام عکاسی، از به وجود آمدن انحراف رنگی جلوگیری کنم یا آن را کاهش دهم؟
مؤثرترین راه، بستن دیافراگم لنز (استفاده از f-stop بالاتر) است. عکاسی با دیافراگم کاملاً باز (مثلاً f/1.8 یا f/2.8) انحراف رنگی را تشدید می‌کند. با افزایش f-stop (مثلاً به f/8 یا f/11)، این پدیده به طور قابل توجهی کاهش می‌یابد. همچنین، در لنزهای زوم، استفاده از فواصل کانونی میانی (و نه حداکثر واید یا تله) می‌تواند کمک‌کننده باشد.
۵. ساده‌ترین و سریع‌ترین راه برای حذف انحراف رنگی در لایت‌روم چیست؟
در ماژول Develop لایت‌روم، به پنل Lens Corrections بروید. در تب Profile، کافی است تیک گزینه "Remove Chromatic Aberration" را بزنید. در بسیاری از موارد، این اقدام ساده به صورت خودکار مشکل را برطرف می‌کند.
۶. اگر تیک «Remove Chromatic Aberration» در لایت‌روم حاشیه‌ها را کامل حذف نکرد، چه کار باید بکنم؟
به تب Manual در همان پنل Lens Corrections بروید. در بخش Defringe، از ابزار قطره‌چکان (Eyedropper) استفاده کرده و روی حاشیه رنگی مزاحم در عکس خود کلیک کنید. لایت‌روم به طور خودکار سعی می‌کند آن رنگ خاص را حذف کند. در صورت نیاز می‌توانید اسلایدرهای Amount و Hue را به صورت دستی تنظیم کنید.
۷. آیا انحراف رنگی فقط در لنزهای ارزان‌قیمت اتفاق می‌افتد؟
خیر. اگرچه انحراف رنگی در لنزهای ارزان‌تر و کیت بسیار شایع‌تر است، اما تقریباً تمام لنزها، حتی لنزهای حرفه‌ای و گران‌قیمت، درجاتی از این پدیده را دارند. سازندگان با استفاده از طراحی‌های اپتیکی پیچیده و شیشه‌های مخصوص (مانند Low Dispersion)، تلاش می‌کنند آن را به حداقل برسانند، اما حذف کامل آن در خود لنز تقریباً غیرممکن است.
۸. تفاوت بین انحراف رنگی طولی (محوری) و جانبی (عرضی) چیست؟
انحراف طولی (محوری): زمانی رخ می‌دهد که رنگ‌های مختلف در فواصل متفاوتی از لنز فوکوس می‌کنند. این نوع انحراف در تمام تصویر (حتی مرکز) قابل مشاهده است و با بستن دیافراگم کاهش می‌یابد.
انحراف جانبی (عرضی): زمانی رخ می‌دهد که رنگ‌ها روی صفحه کانونی درست فوکوس می‌کنند، اما در نقاط کمی متفاوت. این نوع بیشتر در گوشه‌های تصویر دیده می‌شود و با بستن دیافراگم اصلاح نمی‌شود و باید حتماً در نرم‌افزار حذف گردد.
۹. چرا انحراف رنگی معمولاً در بازترین دیافراگم (پایین‌ترین f-stop) شدیدتر است؟
زیرا در دیافراگم باز، نور از تمام سطح شیشه لنز عبور می‌کند، از جمله لبه‌های آن که انحرافات اپتیکی در آنجا بیشتر است. با بستن دیافراگم، شما در واقع جلوی عبور نور از لبه‌های لنز را گرفته و فقط از بخش مرکزی و باکیفیت‌تر آن استفاده می‌کنید که این کار باعث کاهش بسیاری از اعوجاج‌ها از جمله انحراف رنگی می‌شود.
۱۰. آیا وجود انحراف رنگی در عکس‌هایم به معنی این است که لنز من خراب یا معیوب است؟
خیر. وجود درجات قابل قبولی از انحراف رنگی یک پدیده کاملاً طبیعی و ناشی از قوانین فیزیک نور و اپتیک است و به معنای خرابی لنز شما نیست. تا زمانی که این پدیده به صورت افراطی و بسیار شدید نباشد، یک ویژگی ذاتی لنز محسوب شده و به راحتی در نرم‌افزارهای ویرایش قابل اصلاح است.
